و آبادان بودند. و بس آذران و مغان را پادخشـیر آوشت ( وقف نامه صادر کرد ). و در وصیت نامه ها و پادخشیر و گزارش هایی نیز که در زمان بهرام شاهنشاه کرده شد، چنین برنبشته است: کردِر هرمزد – موبذ. و پس از آنکه بهرام شاهنشاه، پسر شاهپور به گاه بَغان شد…

در سال ۲۷۶ پس از گفتمانی دراز که میان او و روحانیان درباری روی داد سرانجام مانی دچار تناقض شد و سرانجام در زندان کرتیر، به گناه زندیق بودن، پس از ۲۶ روز، با شکنجه ای بسیار دردآور کشته شد. در این مدت هر روز زنجیرهای او را تنگ تر کردند تا جان سپرد. رفتار با جسد مانی نیز بسیار خشن بود: سر او را بریدند و تن او را با کاه انباشتند و از دروازۀ گندی شاهپور آویختند. بعدها این دروازه به دروازۀ مانی معروف شد.

در سال ۲۴۰ میلادی، مانی ۲۴ سال بیش نداشت، در زمان اردشیر پاپگان، مدعی پیامبری شد. نخستین پشتیبان او پیروز پسر اردشیر بود. پس از درگذشت اردشیر مدتی نیز شاهپور از او پشتیبانی کرد، ولی سرانجام او را به خارج از ایران تبعید کرد. مانی در سال های تبعید در هند و تبت و چین به تبلیغ و مطالعه پرداخت و با درگذشت شاهپور به خیال اینکه فرصت مناسب شده است به ایران بازگشت و از پشتیبانی هرمز یکم برخوردار شد. او برای تفهیم تعالیم خود از نگارگری بهره میبرد و کتابهای بسیاری را که نوشت به تصویر آراست. از همین روی است که مانی را نقاش نیز مینامند.

آئین مانی که آمیخته ای بود از دین های موجود در روزگار او، مانند دین زرتشتی، مسیحی، بودایی، و همچنین یونانی، پس از او شاید یه خاطر همین چندگانگی از تبت تا اروپا گسترش یافت. ساختمان بینش یا دین مانی بر دو عنصر تاریکی و روشنایی استوار بود و از لذت های دنیوی مانند ازدواج و خوردن گوشت و نوشیدن شراب رویگردان است. مانی تزکیۀ نفس را تنها راه رستگاری میدانست.

از کارهای برون مرزی بهرام یکم چیزی نمیدانیم. بجز کمک ناچیز او در سال ۲۷۳ میلادی به زنوبیا ( زینب؟ ) فرمانروای پالمیرا، در رویارویی با رومیان. ظاهراً زنوبیا پس از شکست از امپراتور روم به ایران پناهنده شد. خود بهرام، با کشته شدن امپراتور در شورش سپاهیان روم در سال ۲۷۵ میلادی، از درگیری جنگ با سپاه روم در امان ماند.

در نقش رجب نگاره ای از بهرام یکم و ایزد بهرام، در حالی که رو به روی یکدیگر ایستاده اند، برجای مانده است. به گمان نگاره ای در نقش رجب بهرام را در سن ۱۵ سالگی در پشت سر شاهپور ( نفر سوم ) و نگاره ای دیگر اورا در داراب، در ۴۷ سالگی در کنار شاه نشان میدهد. حکومت کوتاه بهرام یکم را از سه سال تا سه سال و سه ماه و سه روز نوشته اند. بهرام را مردی بردبار و خوش سیرت دانسته اند.

نگارۀ بی نظیر دیهیم ستانی بهرام یکم، که آن را باید اوج کار تندیس تراشان دورۀ ساسانی به شمار آورد، در تنگ چوگان بیشاپور قرار دارد. این نگاره که ۹/۵ متر پهنا دارد و بلندی آن بیش از چهار متر است، از نظر ظرافت های هنری تقلیدی است از نگارۀ دیهیم ستانی اردشیر پاپگان در نقش رجب که شاه را فقط با یکی از ایزدان ( شاید هم اهورامزدا ) نشان میدهد. تناسب اندام ها و همچنین هماهنگی شیوۀ ایستادن اسپ های شاه و ایزد غافلگیر کننده است.

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: